De regeling gereglementeerde beroepen: een ruimer toepassingsgebied dan gedacht

9 januari 2024

Over de geldigheid van studiekostenbedingen en de omvang van de vergoedingsplicht in recente rechtspraak

In de huidige arbeidsmarkt komen studiekostenbedingen steeds vaker voor om werkgevers te beschermen tegen het niet kunnen terugverdienen van investeringen in de opleiding van hun personeel.  Dit artikel geeft een korte weergave van de geldigheid van studiekostenbedingen in het licht van de Beroepskwalificatierichtlijn, gebaseerd op recente jurisprudentie.

Met de introductie van de Wet implementatie EU-richtlijn transparante en voorspelbare arbeidsvoorwaarden (hierna te noemen: 'deWtva') geldt als basisregel dat werkgevers verplicht zijn werknemers kosteloos verplichte opleidingen aan te bieden. Elke opleiding die 'noodzakelijk is voor de functie' wordt als verplicht beschouwd en bedingen waarin werkgevers de kosten op werknemers kunnen verhalen, zijn wettelijk nietig. Er bestaat echter een uitzondering: scholing gerelateerd aan beroepsopleidingen die werknemers moeten volgen om beroepskwalificaties te verkrijgen, behouden of vernieuwen, valt niet onder de noemer 'verplichteopleiding' volgens de wet. Dergelijke opleidingen zijn vastgelegd in de Regeling vaststelling lijst gereglementeerde beroepen (hierna: ‘de Regeling’).

Recentelijk heeft Rechtbank Oost-Brabant geoordeeld dat de wetgever bij de implementatie van de Wtva gebruik heeft gemaakt van de Beroepskwalificatierichtlijn om de definitie van 'beroepskwalificatie' te verhelderen. In de toelichting op de Wtva wordt verwezen naar gereglementeerde beroepen die zijn opgenomen in een bijlage bij de Regeling. Beroepen die hierin zijn opgenomen, vallen niet onder de vergoedingsplicht van de werkgever, waardoor een clausule om de kosten op de werknemer te verhalen in principe is toegestaan. Dit roept echter de vraag op of deze lijst van gereglementeerde beroepen limitatief is of dat andere beroepen ook onder het begrip 'beroepskwalificatie' kunnen vallen, waardoor de vergoedingsplicht niet van kracht is.

Volgens Rechtbank Oost-Brabant is de aan- of afwezigheid van een beroep in de Regeling niet doorslaggevend voor de geldigheid van de studiekostenclausule (en daarmee de vergoedingsplicht van werkgevers). De Regeling beoogt primair controle uit te oefenen over de beroepskwalificaties van de daarin opgenomen beroepen. In de toelichting op de Wtva is verder niet vermeld dat de uitzondering op de vergoedingsplicht enkel van toepassing is op beroepen in de Regeling. De rechtbank Oost-Brabant neemt voorlopig aan dat beroepen in de Regeling in ieder geval onder deze uitzondering vallen. Voor verdere bepaling van wat nog meer onder deze uitzondering valt, moet volgens Rechtbank Oost-Brabant worden gekeken naar de Beroepskwalificatierichtlijn.

Kortom, recente jurisprudentie wijst er op dat de lijst van gereglementeerde beroepen niet allesomvattend is en dat de uitzondering op de vergoedingsplicht ook van toepassing kan zijn op andere beroepen.

Advies

Ons team heeft ruime ervaring in het begeleiden van werkgevers bij het opzetten van studieovereenkomsten. Ontdek onze expertise in het begeleiden van werkgevers die streven naar vrijwillige opleidingskansen voor hun team via doordachte studieovereenkomsten. Ons advies zorgt ervoor dat u kosten minimaliseert en voldoet aan de wettelijke vereisten.

Bent u een werkgever die overweegt om uw medewerkers vrijwillig opleidingsmogelijkheden te bieden? Neem dan contact op met uw contactpersoon bij Pellicaan Advocaten om te vragen naar advies. Wij denken graag met u mee!