Bent u al Brexit-proof?

Inleiding

Hoewel de titel van dit artikel wellicht anders doet vermoeden, is het op het moment van schrijven van dit artikel helaas nog niet mogelijk om alle juridische consequenties van de Brexit in kaart te brengen. Daar is helaas nog geen overeenstemming over. Desalniettemin is het raadzaam om uw onderneming nu al voor zover mogelijk voor te bereiden op een eventuele (harde) Brexit. Dat is lastig, want hoe bereid je je voor op dergelijke ontwikkelingen waarvan de uitkomst niet is te voorspellen?

In dit artikel worden enkele juridische aandachtspunten van de Brexit besproken die voor uw onderneming relevant zijn en waar u nu al op kunt inspelen.

I. Gevolgen voor bestaande overeenkomsten

Het is niet ondenkbaar dat uw onderneming een of meer overeenkomsten heeft gesloten met een contractspartij uit het Verenigd Koninkrijk. De kans is aanwezig dat door de Brexit leveringstermijnen niet kunnen worden nagekomen, bijvoorbeeld als gevolg van gewijzigde douanevoorschriften of overheidsmaatregelen in het Verenigd Koninkrijk. Controleer dus in de betreffende overeenkomsten wie daarvoor verantwoordelijk is en wie de schade als gevolg daarvan draagt. Zo kan het vasthouden van een lading met bederfelijke waren tot enorme schades leiden.

Hetzelfde geldt uiteraard ook voor overeenkomsten met derden (niet uit het Verenigd Koninkrijk), maar waarbij partijen wel afhankelijk zijn van leveringen of diensten uit het Verenigd Koninkrijk. Soortgelijke problematiek speelt ook bij de vraag welke partij de extra kosten van de douaneformaliteiten en controles aan de grens gaat dragen.

Daarnaast bevatten bepaalde overeenkomsten afspraken die zien op een bepaald geografisch gebied. Zo bevatten distributie- en agentuurovereenkomsten vaak een werkgebied waarbinnen de distributeur of agent bevoegd is om te handelen. Een vertrek van het Verenigd Koninkrijk kan consequenties hebben voor het in deze overeenkomsten beschreven werkgebied.

II. Geschillen over bestaande overeenkomsten

De hiervoor genoemde en andere contractuele discussies kunnen leiden tot een juridisch conflict tussen u en uw Britse contractspartij. In dat geval is belangrijk om te weten welk recht van toepassing is op de overeenkomst, welke rechter daarover oordeelt en in welke mate een gerechtelijke of arbitrale uitspraak ten uitvoer kan worden gelegd. Met name als partijen daar geen keuze in hebben gemaakt, kan de Brexit grote gevolgen hebben. Momenteel regelen Europese verordeningen welk recht van toepassing is op bestaande overeenkomsten, welke rechter bevoegd is in het geval van een juridisch conflict en op welke wijze vonnissen in het buitenland worden erkend en/of ten uitvoer worden gelegd. In het geval van een Brexit gelden deze verordeningen niet meer in het Verenigd Koninkrijk, maar zal de Britse contractspartij zijn eigen Britse regels daaromtrent hanteren (die anders kunnen uitvallen). Echter, een rechtskeuze en de aanwijzing van de bevoegde rechter in de overeenkomst zullen waarschijnlijk ook onder Britse regelgeving stand houden. Wij raden dan ook aan de betreffende overeenkomsten daarop na te lopen en waar mogelijk aan te vullen. Desgewenst kunnen wij u daarbij helpen.

III. Contractuele gevolgen voor nieuwe overeenkomsten

Indien u voornemens bent om een nieuwe overeenkomst te sluiten met een partij in het Verenigd Koninkrijk, dan doet u er verstandig aan om op voorhand rekening te houden met de Brexit. Het opnemen van specifieke bepalingen in de overeenkomst kunnen uw onderneming houvast bieden. Door bepalingen op te nemen over overmacht, onvoorziene omstandigheden, douaneformaliteiten, invoertarieven en overige heffingen, vrijwaringen, rechtskeuze, rechterlijke competentie en alternatieve geschilbeslechting kunnen nadelige effecten van de Brexit zoveel mogelijk worden beperkt.

IV. Gevolgen voor privacywetgeving

In mei 2018 is de Algemene verordening gegevensbescherming (AVG) in werking getreden binnen de Europese Unie. Indien het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie stapt, heeft dit mogelijk gevolgen voor de positie van het Verenigd Koninkrijk op het gebied van privacywetgeving. Tenzij er andere afspraken worden gemaakt, kwalificeert het Verenigd Koninkrijk na de Brexit namelijk als een derde land en is het in principe verboden om persoonsgegevens op te slaan in of uit te wisselen met het Verenigd Koninkrijk. Die onzekerheid kan een reden zijn om gegevensuitwisselingen met het Verenigd Koninkrijk nu al te beperken of zelfs te stoppen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan het verplaatsen van (cloud)servers naar een ander EU-land of het beeïndigen van overeenkomsten met verwerkers in het Verenigd Koninkrijk. Er moeten dan uiteraard wel geschikte alternatieven voor handen zijn.

Tot slot

Om de mogelijke impact van de Brexit vast te stellen, heeft de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland de Brexit Impact Scan geïntroduceerd. Aan de hand van een aantal vragen op verschillende gebieden laat deze scan de mogelijke impact van de Brexit voor uw onderneming zien.

Heeft u vragen in hoeverre uw onderneming is voorbereid op de Brexit of wenst u meer over de (mogelijke) gevolgen van de Brexit te weten? Neem dan gerust contact op met een van de contractenrecht- en/of privacy specialisten van Pellicaan Advocaten.