Verplichtstelling pensioenfonds en buitenlandse werknemers

Voor ongeveer 70% van de ondernemingen geldt dat ze hun werknemers moeten aanmelden bij het bedrijfstakpensioenfonds in hun branche. Dit op grond van de Wet verplichte deelneming in een bedrijfstakpensioenfonds 2000 (Wet BPF). Of deze verplichte aanmelding geldt voor alle werknemers binnen de onderneming hangt af van het verplichtstellingsbesluit van het fonds. Soms vallen enkel werknemers van een bepaalde afdeling onder de verplichtstelling. En soms vallen alle werknemers er onder terwijl het bedrijf feitelijk hoofdzakelijk werkzaam is in een andere bedrijfstak. En hoe zit het met buitenlandse werknemers?

Verordening Rome 1

Op basis van de verordening Rome 1 is in eerste aanleg bepalend welke rechtskeuze partijen gemaakt hebben ten aanzien van de arbeidsovereenkomst. Deze bepaalt van welk land de wetgeving op het contract van toepassing is. Deze rechtskeuze mag er echter niet toe leiden dat de werknemer de bescherming verliest die hij zou genieten in het werkland indien er geen rechtskeuze zou zijn gemaakt. En regels van bijzonder dwingend recht blijven te allen tijden van toepassing.

De casus

Hoewel niet elke casus exact hetzelfde zal uitpakken, geeft een recente uitspraak van Hof Arnhem-Leeuwarden een aardige kijk op het vraagstuk van de buitenlandse werknemer. Het gaat hier om een Nederlands transportbedrijf dat een aantal Duitse chauffeurs in dienst heeft. Van deze werknemers werken er een paar zowel in Nederland als in Duitsland en een aantal chauffeurs werken aantoonbaar (nagenoeg) geheel in Duitsland. Op de arbeidsovereenkomst is het Nederlandse recht van toepassing verklaard. Aangezien het een transportonderneming betreft, ziet de casus op het BPF Vervoer. Deze claimt de aansluiting van alle Duitse werknemers.

Overwegingen Hof

Aangezien er is gekozen voor toepassing van het Nederlandse recht op de arbeidsovereenkomst geldt dit recht ook voor de buitenlandse werknemers. Indien deze rechtskeuze niet was gemaakt, was op de Duitse werknemers, althans degenen die enkel in Duitsland werkzaam zijn, het Duitse recht van toepassing. Voor de Duitse werknemers die hoofdzakelijk in Nederland werkzaam zijn, geldt dan het Nederlandse recht.

De rechtskeuze die is gemaakt, kan niet tot gevolg hebben dat de enkel in Duitsland werkzame werknemers hun bescherming in Duitsland verliezen. Op hun arbeidsovereenkomst zijn in Duitsland dwingend voorgeschreven arbeidsvoorwaarden van toepassing. Ten aanzien van het pensioen oordeelt het Hof dat dit tot gevolg kan hebben dat in beide landen verplicht pensioen wordt opgebouwd.

Op de vraag of de verplichtstelling van het fonds ook geldt voor werknemers die buiten Nederland werkzaam zijn, oordeelt het Hof dat hiertoe geen beperking is opgenomen in het verplichtstellingsbesluit van het fonds. De bescherming tegen een tekort aan pensioenopbouw, één van de doelstellingen van de wet BPF, geldt dus ook voor de buitenlandse werknemers. 

Als laatste overweegt het Hof nog dat de verplichtstelling van het fonds niet van toepassing was geweest indien op de arbeidsovereenkomst van de werknemers die enkel in het buitenland werkzaam zijn, het Duitse recht van toepassing was verklaard. De verplichtstelling van het fonds is dan niet als dwingend recht aan te merken, omdat de Nederlandse belangen dan niet worden geraakt.

Conclusie

De genoemde casus geeft een aardige inkijk in de situatie van buitenlandse werknemers met een arbeidscontract bij een Nederlandse onderneming welke onderneming onder de werkingssfeer van een verplicht bedrijfstakpensioenfonds valt. Afhankelijk van de bepalingen in het verplichtstellingsbesluit van het fonds, de op het arbeidscontract door partijen gemaakte rechtskeuze en het feitelijke werkland kunnen ook buitenlandse werknemers onder de verplichtstelling van een pensioenfonds vallen.

Maakt u als onderneming gebruik van buitenlandse werknemers en heeft u vragen over hun (verplichte) deelname aan uw pensioenregeling neem dat contact op met Paul van Ravenzwaaij, paul.vanravenzwaaij@pellicaan.nl of 088 627 22 20.