Pensioenschade bij ontslag, een interessant fenomeen

Een door de werkgever gegeven ontslag is natuurlijk nooit leuk voor een werknemer. De wetgeving stelt eisen aan het ontslag en schrijft ook voor dat de werknemer een transitievergoeding moet ontvangen. De werknemer kan ook proberen om zijn werkelijke schade (een billijke vergoeding) op de werkgever te verhalen. Dit ziet dan, onder andere, op het toekomstige gemis aan loon en het tekort aan pensioenopbouw.

In de afgelopen maanden heeft de rechtbank zich weer een aantal maal mogen uitspreken over deze schadeclaim.

Recente rechtspraak

Rechtbank Noord-Holland

In het recente arrest van Rechtbank Noord-Holland wordt aan de betreffende werknemer een billijke vergoeding toegekend, omdat het ontslag naar het oordeel van de kantonrechter het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen door de werkgever. Bij het bepalen van deze vergoeding moet de kantonrechter rekening houden met alle (uitzonderlijke) omstandigheden van het geval en die vergoeding moet daarbij aansluiten. Het gaat er uiteindelijk om dat de werknemer wordt gecompenseerd voor het ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever.  

Naast de loonschade gaat de kantonrechter mee in de claim van de werknemer tot compensatie van de pensioenschade. Wel beperkt de kantonrechter de duur van gemis aan pensioenopbouw op twee jaar in plaats van de  geclaimde zes jaar. De pensioenschade wordt door de kantonrechter geschat op een bedrag van 20.000 euro. Het lijkt erop dat dit bedrag verder niet is onderbouwd.

Rechtbank Midden-Nederland

Rechtbank Midden-Nederland zag zich onlangs ook geconfronteerd met een ontslagzaak waarbij de werknemer een billijke vergoeding vroeg. Pensioenschade was hiervan een onderdeel. De werknemer had de pensioenschade berekend op basis van de werkgeversbijdrage en de kantonrechter ging hierin mee voor de periode waarin de arbeidsovereenkomst redelijkerwijs nog zou hebben geduurd.

Rechtbank Rotterdam

Ook Rechtbank Rotterdam mocht zich uitlaten over een verzoek tot een billijke vergoeding, inclusief de component pensioenschade. Hierbij had de werknemer de inkomensschade berekend van datum ontslag tot de pensioendatum en deze vervolgens als passende compensatie gedeeld door twee. De kantonrechter vond dit een passende methode.

Wat opvalt in deze uitspraak is de bepaling van de pensioenschade. De werknemer neemt het gemis aan toekomstige pensioenuitkering als uitgangspunt door te kijken naar het pensioen dat hij zou hebben ontvangen bij ongewijzigde voortzetting van het dienstverband en het daadwerkelijk opgebouwde pensioen. Vervolgens vermenigvuldigt hij dit pensioen met de factor 19, zijnde de gemiddelde leeftijdsverwachting na pensionering volgens het CBS.

De praktijk

Kijkend naar de meeste rechtspraak op het gebied van de billijke vergoeding valt op dat niet in elk dossier wordt gevraagd om een vergoeding voor het gemis aan toekomstige pensioenopbouw. Dit terwijl pensioenclaims van werknemers, als onderdeel van de billijke vergoeding, doorgaans wel worden toegekend.

De aangehaalde uitspraken laten wel zien dat er verdeeldheid is onder rechters over het bepalen van de omvang van de schade. Terwijl dit in de kern redelijk simpel is. Indien de pensioenregeling is gebaseerd op een middelloonregeling is makkelijk te berekenen welk bedrag aan toekomstig ouderdomspensioen de werknemer door het ontslag gaat missen. Op basis van de geldende tariefstelling kan hierbij worden berekend welke koopsom op de pensioendatum moet worden gestort ter compensatie van het gemis aan de opbouw van het pensioen. Indien sprake is van een beschikbare premieregeling bestaat de pensioenschade uit het gemis aan toekomstige premie-inleg. In beide gevallen wel minus de door de werknemer normaal te betalen eigen bijdrage aan deze pensioenopbouw.

Conclusie

Bij een billijke vergoeding probeert de werknemer de schade die het ontslag voor hem of haar tot gevolg heeft, op de werkgever te verhalen. Het lijkt dan logisch om niet enkel de directe loonschade te claimen, maar ook de pensioenschade.

Voor het bepalen van deze laatste schade moet óf worden gekeken naar de benodigde koopsom op de ontslagdatum minus de normale eigen bijdrage van de werknemer (middelloonregeling) óf naar het toekomstige gemis aan premie-inleg minus de normale eigen bijdrage van de werknemers (beschikbare premieregeling).

Meer weten?

Wilt u meer informatie over dit artikel of over pensioen in het algemeen, neemt u dan gerust contact met ons op.