De toekomst van het Handelsregister

10 januari 2022

Voor alle bedrijven, rechtspersonen en andere organisaties die deelnemen aan het economisch verkeer in Nederland geldt de verplichting zich te registreren bij het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (KvK). De KvK registreert diverse gegevens waaronder de contactgegevens en functionarissen in het Handelsregister. Enige tijd geleden is een internetconsultatie gehouden over de toekomst van het Handelsregister. Naar aanleiding hiervan is in augustus 2021 een rapport uitgebracht, dat hier is te vinden.

Onlangs heeft de minister van Economische Zaken (EZ) een brief aan de Tweede Kamer gezonden, waarin hij de uitkomsten van de internetconsultatie en het rapport samenvat en aangeeft wat er verder gaat gebeuren. Uit de consultatie blijkt namelijk dat het Handelsregister in de huidige vorm problemen met zich meebrengt, met name ten aanzien van het evenwicht tussen transparantie en databescherming.

Een aantal opvallende punten uit de brief volgen hierna.

Overlast

Doordat veel gegevens uit het Handelsregister openbaar zijn en bedrijven vaak op een woonadres zijn gevestigd, hebben ingeschrevenen momenteel veel overlast als gevolg van de inschrijving. Deze overlast bestaat enerzijds uit ongewenste commerciële benadering en anderzijds uit agressie tegen personen, zoals doxing, intimidatie en bedreiging.

De minister bespreekt diverse oplossingen om de overlast te beperken. Hij geeft aan dat rekening moet worden gehouden met de huidige regelgeving die onder meer in het belang van de rechtszekerheid is opgesteld en soms door Europa is voorgeschreven. Daarnaast vervult het Handelsregister ook een functie in de criminaliteitsbestrijding. 

Open data

In de brief wordt uitgebreid ingegaan op argumenten van voorstanders van open data welke argumenten onder meer zien op de financiële voordelen van de openbaarheid van de informatie. Uit de uitgevoerde verkenning is gebleken dat de informatie uit het Handelsregister veelvuldig wordt ingezet voor benadering voor directe marketing en her-publicatie van openbare data uit het Handelsregister door derden. Het mag echter niet zo zijn dat privacy en veiligheid het afleggen tegen financieel gewin. De overlast vormt een belangrijke maatschappelijke kostenpost die mee moet worden gewogen.

Dataverstrekking Kamer van Koophandel

Interessant is dat de minister benoemt dat een ‘betaalmuur’ niet relevant is voor de databescherming, zoals juist wel in het kader van de parlementaire geschiedenis van het ubo-register door de minister van Financiën werd opgemerkt. Het enkele feit dat een afnemer een vergoeding moet betalen voor de gegevens van de ingeschrevenen levert volgens de minister van EZ geen bescherming op. Overigens wordt het de KvK momenteel juist vaak verweten data ongebreideld te verstrekken uit oogmerk van winstmaximalisatie. De minister merkt hierover op dat deze verwijten gebaseerd zijn op een onjuiste aanname. De KvK hanteert voor het verstrekken van informatie uit het Handelsregister immers de daarvoor door de minister vastgestelde tarieven die slechts gedeeltelijk kostendekkend zijn om juist geen barrières op te werpen voor de toegankelijkheid van de informatie. Om deze schijn van datahandel in het geheel weg te nemen wordt nog opgeworpen dat ervoor gekozen kan worden om het verstrekken van de data in het geheel te bekostigen uit publieke middelen.

Komend voorjaar zullen een nadere consultatie en een expertsessie worden georganiseerd om te komen tot een beleidsvoorstel met een juist evenwicht tussen transparantie en databescherming.

Meer informatie?

Meer informatie over dit onderwerp kunt u contact opnemen met Laura Hordijk via laura.hordijk@pellicaan.nl of met een van de andere ondernemingsrechtspecialisten van Pellicaan Advocaten.