Belangrijkste wetswijzigingen per 1 januari 2022

Op 1 januari 2022 zijn er traditiegetrouw weer een aantal nieuwe wetten in werking getreden. In dit artikel van onze juridisch medewerker Laura Hordijk wordt een kort overzicht gegeven van de belangrijkste wetswijzigingen. 

Afschermen woonadressen in het Handelsregister

In het Handelsregister zijn vestigingsadressen en privéadressen van bedrijven en hun bestuurders opgenomen. Bij eenmanszaken, vof’s, cv’s en maatschappen is zowel het vestigingsadres als het privéadres van de eigenaar, vennoten en maten openbaar. De achterliggende reden voor deze  openbaarheid was gelegen in het feit dat zij persoonlijk aansprakelijk zijn voor de verplichtingen van de onderneming. Uit de praktijk blijkt echter dat deze ondernemers veelvuldig lastig worden gevallen door de openbaarheid van hun woonadres. Zo krijgen ze vaak te maken met ongewenste commerciële benadering en diverse vormen van bedreiging.

Met de wijziging in het Handelsregisterbesluit die is ingegaan op 1 januari 2022 worden de woonadressen van voornoemde personen afgeschermd. Alleen bevoegde personen (zoals advocaten en notarissen) en bepaalde organisaties kunnen nog het woonadres inzien, mits zij hiervoor een autorisatie hebben verkregen bij de Kamer van Koophandel.

Opmerking verdient wel dat wanneer iemand zijn onderneming heeft gevestigd op zijn woonadres, zijn woonadres als vestigingsadres nog steeds openbaar is. De openbaarheid van het vestigingsadres blijft immers nodig voor het bevorderen van de rechtszekerheid van derden in het economisch verkeer.

Vrouwen in topfuncties van grote bedrijven

Deze nieuwe wet bevat twee maatregelen om diversiteit in de top van het bedrijfsleven te bevorderen.

Ten eerste zijn grote naamloze en besloten vennootschappen verplicht om zelf op maat gemaakte passende en ambitieuze streefcijfers te formuleren voor de verhouding tussen mannen en vrouwen in het bestuur, de raad van commissarissen en de subtop en concrete plannen te maken om deze streefcijfers te halen. Daarover dienen zij te rapporteren aan de Sociaal Economische Raad. Omdat bedrijven zelf de ruimte krijgen om de streefcijfers vast te stellen wordt recht gedaan aan verschillen tussen bedrijven en wordt ruimte geboden voor maatwerk. Met grote vennootschappen worden hier vennootschappen bedoeld met gemiddeld meer dan 250 werknemers waarvan kort gezegd de waarde van de activa volgens de balans meer dan € 20.000.000 en/of de netto-omzet over het boekjaar meer dan € 40.000.000 bedraagt.

Ten tweede regelt de nieuwe wet dat de samenstelling van de raad van commissarissen en niet-uitvoerende bestuurders van beursgenoteerde bedrijven meer in evenwichtig moet zijn, in die zin dat deze ten minste voor een derde uit mannen en een derde uit vrouwen bestaat. Het ingroeiquotum geldt voor nieuwe benoemingen en een benoeming in strijd met dit voorschrift is nietig. Praktisch gezien houdt dit voor veel bedrijven in dat de komende jaren voor iedere man die vertrekt een vrouw wordt benoemd, totdat het quotum is gehaald.

Kiesrecht ondernemingsraden

Vanaf 1 januari 2022 krijgen werknemers sneller actief en passief kiesrecht voor de ondernemingsraad om zo te bevorderen dat meer mensen lid worden. Voorheen konden werknemers vanaf zes maanden stemmen (actief kiesrecht) en zich vanaf twaalf maanden verkiesbaar stellen (passief kiesrecht). Wanneer een werknemer nu drie maanden in dienst is heeft deze zowel actief als passief kiesrecht bij verkiezingen voor de ondernemingsraad.

Ook bouwen uitzendkrachten en gedetacheerden nu sneller kiesrecht op in de onderneming waar zij werken. Vanaf 1 januari 2022 krijgt een uitzendkracht namelijk na achttien maanden actief en passief kiesrecht. Voorheen was dat pas na 24 maanden.

Thuiswerkkostenvergoeding

Omdat veel werkgevers hun werknemers tegemoet willen komen in de extra kosten die gemoeid zijn met thuiswerken, kan een werkgever per 1 januari 2022 onbelast €2 per dag voor thuiswerkkosten vergoeden. De vergoeding kan worden gegeven voor de dagen dat de werknemer geheel of gedeeltelijk thuiswerkt en kan niet in combinatie met de onbelaste reiskostenvergoeding worden gegeven. Voor de dagen dat een werknemer gedeeltelijk thuiswerkt en gedeeltelijk op kantoor werkt moet de werkgever daarom een keuze maken tussen de onbelaste thuiswerkvergoeding of de onbelaste reiskostenvergoeding. Het kan wenselijk zijn om afspraken te maken ten aanzien van de thuiswerkdagen van de werknemer om zo vooraf de verdeling van de thuiswerk- en de reiskostenvergoeding vast te stellen.

Verruiming mogelijkheden tot het verbieden van rechtspersonen

De Wet verruiming van de mogelijkheden tot het verbieden van rechtspersonen is op 1 januari 2022 in werking getreden. De nieuwe wet zorgt voor een verruiming van de mogelijkheden om in te grijpen bij rechtspersonen waarvan het doel of de werkzaamheden een bedreiging vormen voor de nationale veiligheid, de internationale rechtsorde of de ontwrichting van de democratische rechtsstaat of het openbaar gezag.

De wet zorgt voor een verruiming van artikel 2:20 BW waar nu aan is toegevoegd dat een rechtspersoon niet alleen verboden en ontbonden kan worden wanneer de werkzaamheden in strijd zijn met de openbare orde, maar ook als het doel daarmee in strijd is. Het wordt op deze manier makkelijker om radicale of extremistische organisaties die de samenleving ontwrichten te verbieden en te ontbinden.

Bestuurders van een op deze grond verboden verklaarde rechtspersoon kunnen een bestuursverbod krijgen van minimaal drie jaar welke geregistreerd wordt bij het Handelsregister. Ook is de strafrechtelijke sanctie verhoogd voor het na een definitief verbod blijven voortzetten van de verboden verklaarde rechtspersoon.

Introductie van meerdere nieuwe griffierechtcategorieën voor civiele geldvorderingen

Met deze nieuwe wet worden de griffierechtcategorieën uitgebreid. Zo worden er meerdere nieuwe griffierechtencategorieën ingevoerd met lagere tarieven. Met nieuwe categorieën voor lagere geldvorderingen (tussen de €500 en €5.000) wordt ervoor gezorgd dat de griffierechttarieven beter in verhouding staan tot de hoogte van de vordering.

Bij zaken die zien op dit soort lagere geldvorderingen treedt het midden- en kleinbedrijf vaak op als eiser die een vordering heeft op een particulier als gedaagde. De verlaging is daarmee gunstig voor zowel het midden- en kleinbedrijf die als eiser in dat geval de griffierechten betaalt, als voor de particulier die doorgaans de griffierechten (als proceskosten) van de eiser moet vergoeden als de vordering wordt toegewezen.

Anderzijds worden de griffierechten voor vorderingen van meer dan €12.500 verhoogd en wordt een nieuwe categorie geïntroduceerd voor vorderingen van meer dan
€1 miljoen van bedrijven. Dit was nodig om de wijzigingen budgetneutraal door te voeren.

Meer informatie?

Voor meer informatie over deze onderwerpen kunt u contact opnemen met Laura Hordijk via laura.hordijk@pellicaan.nl of met een van de andere arbeidsrecht- of ondernemingsrechtspecialisten van Pellicaan Advocaten.